Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE), ekim ayı itibarıyla yıllık
yüzde 25.24 oranında arttı. Enflasyondaki bu gelişmelere bağlı olarak 2019
yılında uygulanacak asgari ücrette en az yüzde 25 oranında artış olacağını
söylemek abartılı olmaz.
Habertürk'ten Ahmet Kıvanç'ın haberine göre, 2019 yılında
uygulanacak asgari ücret gelecek ay belli olacak. Asgari ücret artışı genel
olarak bir önceki yıl gerçekleşen enflasyonun üzerinde belirleniyor. Asgari
ücret 2016 yılında yüzde 30, 2017 yılında yüzde 7.92 oranında artırıldı.
2017'de yüzde 11.92 oranındaki enflasyona karşın, 2018 yılında uygulanan asgari
ücret yüzde 14.18 oranında artırıldı. Ekim ayı itibarıyla son bir yıllık
enflasyon yüzde 25.24 seviyesinde gerçekleşti. Merkez Bankası'nın son enflasyon
raporunda yıl sonu için yüzde 23.5 enflasyon tahminine yer verildi. Bu durumda
2019 yılında uygulanacak asgari ücretin en az yüzde 25 oranında artırılması söz
konusu.
Asgari ücret son üç yıldır yıllık olarak belirleniyor, yıl
boyunca aynı kalıyor. 2015 ve önceki yıllarda ise 6'şar aylık dönemlerde
artırılıyordu. Yıllık uygulama aynen devam ederse bu yılın kasım-aralık ayında
borçlanma primi ödeyenle ocak ayında ödeyenler arasında yüzde 25 oranında
maliyet farkı ortaya çıkacak. Borçlanmayı bu yıl yapanlar ocak ayına göre yüzde
25 oranında avantajlı olacak.
1 GÜNLÜK BORÇLANMA FARKI 5.41 TL
Borçlanmalarda brüt asgari ücret ile bunun 7.5 katı arasında
değişen kazançların yüzde 32'si üzerinden prim alınıyor. Bir günlük borçlanma
için 2018 yılında 21.65 TL ile 162.36 TL arasında prim ödenmesi gerekiyor.
Asgari ücret yüzde 25 oranında arttığı takdirde gelecek yıl borçlanma yapanlar
ise bir günlük borçlanma için 27.06 TL ile 202.95 TL arasında prim ödeyecekler.
En düşük tutarda prim ödeyenlerin dahi günlük borçlanma maliyeti 5.41 TL
artacak.
ÇOCUK BAŞINA 3 BİN 895 LİRA
Asgari ücretteki artıştan en fazla etkileneceklerin başında
doğum borçlanması yapanlar geliyor. İşçi, memur veya esnaf statüsünde çalışan
kadınlar, doğum sonrasında çalışamadıkları günler için her çocukta 2 yıl olmak
üzere, 3 çocuk için toplam 6 yıla kadar borçlanabiliyorlar.
Bir çocuk için 720 gün borçlanma yapacak kişi en düşük
rakamdan bu yıl borçlandığında 15 bin 588 TL ödüyor. Aynı kişi borçlanmayı ocak
ayına bıraktığında bir çocuk için 19 bin 483 lira ödemek zorunda kalacak. En düşük
primden ödediğinde bile bir çocuk için borçlanma maliyeti 3 bin 895 lira
artacak. Maliyet artışı 2 çocukta 7 bin 790 liraya, 3 çocukta ise 11 bin 685
liraya ulaşacak.
GURBETÇİNİN BORÇLANMA MALİYETİ
Yurt dışında yaşayan Türk vatandaşı ev kadınları ile erkek
işçilere, çalışmadıkları süreler için borçlanma yapmak suretiyle Türkiye'de
emeklilik hakkı sağlanıyor. 5400 gün borçlanma yapması gereken bir gurbetçi,
ödemeyi bu yıl yaptığı takdirde 116 bin 910 lira ödeyecek. Aynı gurbetçi
borçlanmayı ocak ayında yaptığında ödemesi gereken tutar 146 bin 124 liraya
ulaşacak. Maliyeti 29 bin liradan fazla artacak.
Gurbetçiler açısından bu yılın bir diğer özelliği de TL'nin
geçen yıla göre çok değer kaybetmiş olması. Dolar, euro üzerinden kazanç elde
eden gurbetçilerin borçlanma maliyetleri geçen yıla göre de bu yıl daha
avantajlı bulunuyor.
ASKERLİK BORÇLANMASI
En çok borçlanma er ve erbaş olarak ya da yedek subay
okulunda geçen askerlik süreleri için yapılıyor. En düşük prim üzerinden 540
günlük askerlik borçlanmasını yıl sonuna kadar yapanlar 11 bin 691 lira prim
öderken, gelecek yıla bırakanlar 14 bin 612 lira ödemek zorunda kalacak.
Bunların maliyet artışı da en az 2 bin 921 lira olacak.