Dünyada gıda hilesine konu olan 45 milyar dolarlık bir pazar söz konusu. Gıdada hile çok değişik şekillerde karşımıza çıkabiliyor Hilenin temelinde yasadışı bir ekonomik kazanç bulunuyor.
Tereyağına margarin katılması, Manda kaymağına inek kreması katılması, Zeytinyağına ucuz başka yağların katılması, Süte su katılması, Baharatlara nişasta ya da otların katılması, Meyve suyuna su katılması ama suyun katıldığının anlaşılmaması için sonra şeker, aroma ve renklendirici katılması gibi çeşitli hile örneklerini vermek mümkün.
Taklidi en kolay, tahlili en zor gıda maddesi de baldır. Bal sahtekarlığı iki şekilde yapılmaktadır: Birincisi, ballara çeşitli şeker şurupları katılarak yapılan hile yöntemidir. Bu yöntemle, ucuz maddeler katılarak miktarın artırılması amaçlanmaktadır. İkinci olarak ise, balın alındığı dönemde arılara şeker verilmesidir. Böylece, polen toplamak yerine şekere yönelen arıların ürettikleri bal, bal olmaktan çıkmakta; balın besleyici ve şifa özellikleri büyük ölçüde yok olmaktadır. Diğer taraftan bölgesel ballarda da balın bölgesine yönelik hileler karşımıza çıkmaktadır. Ballarının çam, çiçek, ıhlamur, kestane gibi orijinleri de hileye konu olmaktadır. Kısacası değerli bir ürün varsa bu ürünün daha az değerlisiyle karıştırılması hilecilerin başvurduğu ilk yöntemdir.
En çok tüketilen ürünlerde yapılan hileler ne tür küçük ve büyük sağlık sorunlarına sebep oluyor. Size neler yansıyor? Baharatlara illegal boyaların katılması, süt tozuna Melamin katılması, gıdalara raf ömrünü uzatmak için yasa dışı koruyucuların katılması gibi hileler insan sağlığı açısından son derece ciddi tehditler oluşturmaktadır. Çinde yaşanan melamin krizinde binlerce kişi hastanelik olduydu ve üç çocuk hayatını yitirdiydi. 2013 yılında Avrupa’nın birçok ülkesini etkileyen bir at eti krizi yaşanmıştı, buradaki atlar gıda amaçlı beslenen atlar olmaması ve kaçak koşullarda kesilmesi nedeniyle başta mikrobiyolojik tehlikeler ve veteriner ilaç kalıntıları olmak üzere çok ciddi sağlık risklerini de beraberinde getirmişti.
Gıda fiyatları yüksek olmasına karşın neden hile yapmaya ihtiyacı duyuluyor.Avrupa Birliğinde yapılan denetim sonuçlarına göre en sık hile yapılan 10 gıda maddesi sırasıyla zeytinyağı, balık, organik gıdalar, süt, hububat, bal, kahve, baharatlar (safran, vs), şarap ve bazı meyve sularıdır. Zira bu ürünlerde yapılan küçük bir hile bile toplamda önemli miktarlara karşılık gelmektedir. Bununla birlikte gıda hammadde tedariğinde sorunların yaşandığı zamanlarda buna bağlı olarak fiyatların yükselmesi de gıda hilelerinin ortaya çıkma riskini arttırmaktadır. Süt özellikle de menşei belirsiz sokak sütü özelinde gidersek çeşitli hilelere başvurulduğu gözlemlenmiştir. Bu hileler arasında daha fazla kazanç sağlamak için süte su eklenmesi, sütü daha yağlı kıvamda göstermek için çeşitli boyalar, jelatin, un ve nişasta gibi kıvam artırıcı maddeler katılması yer alıyor. Ayrıca sütün kesilmesini önlemek için; özellikle yazın sıcak havalarda soda gibi asitliği giderici maddeler ilave ediliyor. Çoğu zamanda bakteriyel faaliyeti önlemek için formaldehit, borikasit, hidrojenperoksit gibi bakteri öldürücü özellikte maddeler katılabiliyor. Bir diğer hile yöntemi ise; süte su, yağsız süt, yayık altı ve peynir suyu katılması. Tüketicilerimizin, güvenilir ambalajlanan sütleri tercih etmeleri, hem sağlıkları hem de verdikleri paranın karşılığını almaları açısından önemlidir.
Gıda güvenliği için ne yapmalı= Hangi tedbirleri öneriyorsunuz. Marketlerin ürünlerini almak tek başına güvenli mi? Tüketicinin bir ürünü alırken öncelikle gıdanın bakanlık kontrolünde olan bir ürün olup olmadığına, nerede, kimin tarafından ne zaman üretildiğine, hangi ortamda saklandığını bilmesi gerekir. Gıda güvenliğinin evde de doğru muhafaza, çapraz bulaşmayı engelleme ve doğru pişirme gibi uygulamalarla devam ettirilmesi gerekmektedir. Mikropların çiğ gıdalardan pişmiş gıdalara bulaşmasını önlemek için gerekli hijyen önlemlerinin mutfaklarda alınması çok önemlidir.Çiğ gıdalarla temas eden el, doğrama tahtası ve kap kacağın sıcak su ve sabunla yıkanmadan pişmiş ürünlerle temas ettirilmemesi gerekmektedir. Etlerin içi kırmızı kalmayacak süre ve sıcaklıkta pişmesi patojen dediğimiz hastalık yapıcı bakterileri yok etmek için en önemli silahtır. Keza yumurtanın akının da beyazlaşana kadar pişirilmesi gıda hijyeni açısından olmazsa olmazların başında gelmektedir. Eğer bir gıdayı derin dondurucuda yani -180C ´da saklarsak mikroorganizmaların üremesi tamamıyla durur, yani gıdayı bozulmadan çok uzun süre saklamak mümkündür. Gıdaları buzdolabında tutarsak mikroorganizmaların üremesi yavaşlar ama durmaz, bu nüansları daima göz önünde bulundurmamız gerekiyor. Samim Saner
Dünyada gıda hilesine konu olan 45 milyar dolarlık bir pazar söz konusu. Gıdada hile çok değişik şekillerde karşımıza çıkabiliyor
Hilenin temelinde yasadışı bir ekonomik kazanç bulunuyor.
- Tereyağına margarin katılması,
- Manda kaymağına inek kreması katılması,
- Zeytinyağına ucuz başka yağların katılması,
- Süte su katılması,
- Baharatlara nişasta ya da otların katılması,
- Meyve suyuna su katılması
- ama suyun katıldığının anlaşılmaması için sonra şeker, aroma ve renklendirici katılması gibi çeşitli hile örneklerini vermek mümkün.
Taklidi en kolay, tahlili en zor gıda maddesi de baldır. Bal sahtekarlığı iki şekilde yapılmaktadır:
Birincisi, ballara çeşitli şeker şurupları katılarak yapılan hile yöntemidir. Bu yöntemle, ucuz maddeler katılarak miktarın artırılması amaçlanmaktadır.
İkinci olarak ise, balın alındığı dönemde arılara şeker verilmesidir. Böylece, polen toplamak yerine şekere yönelen arıların ürettikleri bal, bal olmaktan çıkmakta; balın besleyici ve şifa özellikleri büyük ölçüde yok olmaktadır.
Diğer taraftan bölgesel ballarda da balın bölgesine yönelik hileler karşımıza çıkmaktadır. Ballarının çam, çiçek, ıhlamur, kestane gibi orijinleri de hileye konu olmaktadır. Kısacası değerli bir ürün varsa bu ürünün daha az değerlisiyle karıştırılması hilecilerin başvurduğu ilk yöntemdir.
2.En çok tüketilen ürünlerde yapılan hileler ne tür küçük ve büyük sağlık sorunlarına sebep oluyor. Size neler yansıyor?
Baharatlara illegal boyaların katılması, süt tozuna Melamin katılması, gıdalara raf ömrünü uzatmak için yasa dışı koruyucuların katılması gibi hileler insan sağlığı açısından son derece ciddi tehditler oluşturmaktadır.
Çinde yaşanan melamin krizinde binlerce kişi hastanelik olduydu ve üç çocuk hayatını yitirdiydi. 2013 yılında Avrupa’nın birçok ülkesini etkileyen bir at eti krizi yaşanmıştı, buradaki atlar gıda amaçlı beslenen atlar olmaması ve kaçak koşullarda kesilmesi nedeniyle başta mikrobiyolojik tehlikeler ve veteriner ilaç kalıntıları olmak üzere çok ciddi sağlık risklerini de beraberinde getirmişti.
3.Gıda fiyatları yüksek olmasına karşın neden hile yapmaya ihtiyacı duyuluyor.Avrupa Birliğinde yapılan denetim sonuçlarına göre en sık hile yapılan 10 gıda maddesi sırasıyla zeytinyağı, balık, organik gıdalar, süt, hububat, bal, kahve, baharatlar (safran, vs), şarap ve bazı meyve sularıdır.
Zira bu ürünlerde yapılan küçük bir hile bile toplamda önemli miktarlara karşılık gelmektedir. Bununla birlikte gıda hammadde tedariğinde sorunların yaşandığı zamanlarda buna bağlı olarak fiyatların yükselmesi de gıda hilelerinin ortaya çıkma riskini arttırmaktadıSüt özellikle de menşei belirsiz sokak sütü özelinde gidersek çeşitli hilelere başvurulduğu gözlemlenmiştirBu hileler arasında daha fazla kazanç sağlamak için süte su eklenmesi, sütü daha yağlı kıvamda göstermek için çeşitli boyalar, jelatin, un ve nişasta gibi kıvam artırıcı maddeler katılması yer alıyor.Ayrıca sütün kesilmesini önlemek için; özellikle yazın sıcak havalarda soda gibi asitliği giderici maddeler ilave ediliyor. Çoğu zamanda bakteriyel faaliyeti önlemek için formaldehit, borikasit, hidrojenperoksit gibi bakteri öldürücü özellikte maddeler katılabiliyor.Bir diğer hile yöntemi ise; süte su, yağsız süt, yayık altı ve peynir suyu katılması.Tüketicilerimizin, güvenilir ambalajlanan sütleri tercih etmeleri, hem sağlıkları hem de verdikleri paranın karşılığını almaları açısından önemlidir.4.Gıda güvenliği için ne yapmalı= Hangi tedbirleri öneriyorsunuz. Marketlerin ürünlerini almak tek başına güvenli mi?Tüketicinin bir ürünü alırken öncelikle gıdanın bakanlık kontrolünde olan bir ürün olup olmadığına, nerede, kimin tarafından ne zaman üretildiğine, hangi ortamda saklandığını bilmesi gerekir.Gıda güvenliğinin evde de doğru muhafaza, çapraz bulaşmayı engelleme ve doğru pişirme gibi uygulamalarla devam ettirilmesi gerekmektedir. Mikropların çiğ gıdalardan pişmiş gıdalara bulaşmasını önlemek için gerekli hijyen önlemlerinin mutfaklarda alınması çok önemlidir.Çiğ gıdalarla temas eden el, doğrama tahtası ve kap kacağın sıcak su ve sabunla yıkanmadan pişmiş ürünlerle temas ettirilmemesi gerekmektedir.Etlerin içi kırmızı kalmayacak süre ve sıcaklıkta pişmesi patojen dediğimiz hastalık yapıcı bakterileri yok etmek için en önemli silahtır. Keza yumurtanın akının da beyazlaşana kadar pişirilmesi gıda hijyeni açısından olmazsa olmazların başında gelmektedir.Eğer bir gıdayı derin dondurucuda yani -180C ´da saklarsak mikroorganizmaların üremesi tamamıyla durur, yani gıdayı bozulmadan çok uzun süre saklamak mümkündür.Gıdaları buzdolabında tutarsak mikroorganizmaların üremesi yavaşlar ama durmaz, bu nüansları daima göz önünde bulundurmamız gerekiyor.