DEGİAD hizmet binasında Milliyet Gazetesi Köşe Yazarı ve Finansal Piyasalar
Danışmanı Ali AĞAOĞLU moderatörlüğünde gerçekleştirilen etkinliğe, Stratejik Yönetim Danışmanı,
Akademi Kurucusu ve ABD Merkez Bankası Fed Eski Araştırma Direktörü Erkin
Şahinöz ile İş Yatırım Uluslararası Piyasalar Müdürü ve Dünya Gazetesi Yazarı
Şant Manukyan konuşmacı olarak katıldı. Etkinlikte, “Türkiye ve Dünya’da
Ekonomik Öngörüler” başlığı altında Türkiye ve Dünya ekonomisindeki
gelişmeler farklı yönleriyle ele alındı.
Yoğun bir katılımla
gerçekleşen ve yaklaşık 3 saat süren etkinlikte Corona virüsünün (Covid-19) Çin
ekonomisine etkisi, Çin ekonomisindeki sıkıntının dünya ekonomisi üzerindeki
etkileri, dolar kurunun Türkiye’deki durumu ve doların niçin bu kadar etkili
bir para birimi olduğu, bitcoin, kripto paralar, blockchain teknolojisi,
Türkiye’de yerel ve piyasa faizi gibi pek çok konu konuşuldu.
DEGİAD Yönetim Kurulu
Başkanı Hakan Urhan gerçekleştirdiği açılış konuşmasında, güncel ekonomik
değerlendirmelerin yapıldığı panelin, Denizli’nin müteşebbis insanlarına,
sanayicilerine, üreticilerine ve DEGİAD üyelerine yakın gelecekte dünya ve
Türkiye ekonomisine yönelik farklı bir pencere açacağını söyledi. Başkan Hakan
Urhan konuşmasında, Türkiye ekonomisindeki olumlu gelişmelerin uzun vadeli olması
için gerekli gördüğü iki önemli konuya değindi.
“Türkiye’nin
Ekonomik Başarısı için Hukuk ve Eğitim Önemli”
Türkiye ekonomisinin
gelişimine yönelik reformların sürdürülebilir olması için hukuk ve eğitim
alanlarının ön planda tutulması gerektiğini vurgulayan Urhan, “Türkiye’nin
ekonomik başarısı için ilk önceliğinin bir hukuk devleti olmasıyla ilgili
iradeyi ortaya koyması olması gerekiyor. Gerek Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı
olarak bizlerin gerekse yurt dışındaki yatırımcıların Türkiye’deki hukuk sistemine
güvenmesi gerekiyor. Bilinmeli ki; yerli ya da yabancı yatırımcının başına bir
problem geldiği takdirde, yatırımcılar hakkını hukukunu arayabileceği bir
mekanizmanın var olduğunu bilmeli ve bunun Türkiye Cumhuriyeti devletinin
teminatı altında olduğuna inanmalı. Bir diğer önemli husus ise eğitim.
Ülkemizi, şirketlerimizi teslim edeceğimiz çocuklarımızı ve gençlerimizi dünya
standartlarında, evrensel insan olarak eğitmeliyiz. Fikri hür, vicdanı hür
nesiller yetiştirmeliyiz. İnanıyorum ki Türkiye bu iki konu üzerinde iradesini
ortaya koyduğu takdirde, ülkemizin geleceği parlak ve önü açıktır” dedi.
Başkan Urhan’ın
konuşmasının ardından Ali Ağaoğlu’nun moderatörlüğünde başlayan forum, Şant Manukyan ve Ersin Şahinöz’ün
konuşmalarıyla devam etti.
Manukyan:
“Çin, iç dengesindeki sıkıntılar devam ederse, dünyanın kriz merkezi olmaya
devam edecek”
Konuşmasına corona
virüsü ve ekonomik etkilerini bir slaytla anlatarak başlayan Şant Manukyan,
Corona virüsü ortaya çıktığında Çin yılının kutlandığını ve piyasalar kapalı
olduğundan dolayı henüz virüsün finans sektöründe etkisinin bariz bir şekilde
görülmediğini söyledi. 2013 yılında yine Çin’de coronaya benzer olarak ortaya
çıkan sars virüsünü hatırlatan Manukyan, “2013 yılında sars virüsü Çin’i
vurduğu zaman ülkenin ekonomisinin büyüklüğü 3-4 trilyon civarındaydı. Şu anda
baktığımızda ise 14 trilyona dayanan bir büyüklüğü var. Bugün Çin’in dünya
tedarik zinciri içerisinde çok ciddi bir ağırlığı var” dedi. Çin’in imalat
ihracatındaki payını grafiklerle anlatan Manukyan, “Çin’in dünya imalat
ihracatındaki payı %20’ler civarında. Ülkeye baktığımızda virüs sonrası yavaş
yavaş Çin’de fabrikaların açılmasının ertelendiğini, insanların sokağa bile
çıkamaz hale geldiğini görüyoruz. Bu da beraberinde tedarik zincirinde kırılmaları
getiriyor. Çin dünya ticaretinde gerek ihracat gerekse ithalatıyla önemli bir
noktada. Çin’deki büyümenin gerilemesi finans piyasalarına da yansıyacak.
Dolayısıyla Çin, iç dengelenmesini sağlayamadığı takdirde dünyanın kriz merkezi
olmaya devam edecek” dedi.
Dünya ekonomisinde
doların yeri ve gücüne de değinen Şant Manukyan, “Piyasa faizlerinin yeniden
yükselme riski son derece gerçek. Geçen yıl ortaya çıkan ve resesyon
tartışmalarını tetikleyen ABD getiri eğrisinde çarpılma, belli oranda şu anda
da ortaya çıkmış durumda. Ancak bu sadece ekonomik yavaşlamanın neden olduğu
bir durum değil, ABD dışı aktörlerin çok ciddi miktarda ABD tahvil talebi söz
konusu.Bizler gibi sıradan insanlar için bir yatırım aracı olabilen ABD
tahvillerinin sistem içinde asıl yeri teminat piramidinin en tepesinde
olmasından kaynaklanıyor” açıklamasında bulundu.
Şahinöz:
“İyi ol, küçük kal, iyilerle ittifak yap”
Türkiye'nin büyüme
kompleksinde olduğunu ifade eden Şahinöz ise, "Türkiye, dünyanın en büyük
20 ekonomisinden birisine sahip. Mesele büyük olmak değil. Büyümeyi bırak, iyi
olmaya bak. Türkiye'nin ıskalama lüksü yok. Dönüşüm hiç bu kadar hızlı
olmamıştı. Hiç de bu kadar yavaş olmayacak. Yeni dönem diyor ki; her şeyi bil
ama bir konuda en iyi ol. Şirketlerde, insan kaynakları yönetiminde eksiğimiz
var. Finansal olarak yönetimde zayıfız. Riski yönetemiyoruz. Dönüşümü
yönetemiyoruz. Ortalama olarak bu ülkede bir şirket 14 yıl yaşıyor.
Şirketinizin borcu olabilir ama en fazla kârınızın 3 katı kadar. Amerika'dan
kur şoku gelmediği sürece, ambargo gelmediği sürece gönlünüz rahat olsun. 750
milyar dolarlık bir ekonomiyiz. Ekonomimizin beşte biri kadar parayı vatandaş
bankada tutuyor. Uzun vadeli değil kısa vadeli esnek planların yapılması
gereken bir dönem. Bu bir ömre sığan kariyer olmayacak. İş yeri yok, iş var.
Proje tabanlı sözleşmelerin yapılacağı yeni bir dönem. En önemli kültürümüz;
işbirliği yap, büyüklük kompleksine girme. İyi ol, küçük kal, iyilerle ittifak
yap. Senden daha iyilerle ittifak yap ki seni de yukarıya çeksin"
ifadelerini kullandı.
Konferans sonunda
konuşmacılar, iş adamlarının sorularını cevaplandırdılar. Soru-cevap kısmının
ardından ise etkinliğin sponsoru AYDEM adına AYDEM Yönetim Kurulu Başkanı
Ceyhan Saldanlı konuşma yaptı. Saldanlı konuşmasında “Dünyada eksen kayması
diye bir şey var. Artık bitcoin çıktıktan sonra bu Amerika’nın dolardan sağladığı
avantaj olmayacak ve eksen kaymasından dolayı bugün Avrupa’nın nüfusu kadar
Çin’de Avrupa gibi yaşayan bir topluluk var. Dünyaya daha çok refah yayılıyor
diye düşünüyorum. Bu belki de benim yatırımcı özelliğimden dolayı daha iyimser
bakışımdan kaynaklanıyordur” dedi ve emeği geçen ve katılım gösteren üyelere
teşekkür etti.
