Dünyada, ana/son konağı kedi olan, pekçok ara konağından biri olan insanda da görülen toksoplazma gondii adı verilen zoonoz kastalıkla ilgili ilginç bir araştırma yapılmakta.. 3 milyar insanın toksoplazma taşıyıcısı olduğu ve Amerika’da ⅕ kişinin nöral döngüsünde bu parazit; çoğunlukla klinik bulgu vermeden saklanan paraziti misafir ettiği varsayıldığında;
" insan davranışlarında gizli ve üstü kapalı bir şekilde ince ayar yapıyor olup olmadığı tartışma konusu" olduğu bilin çevrelerince dikkate değer.
Biz de ne mi oluyor?
Toprak Mahsulleri Ofisi'nin, kuru üzümde piyasaya devlet müdahaleli alımında bir belirsizlik, bilgi kargaşası veya yetersiz bilgilendirme tartışması yaşanıp gidiyor.
Çiftçi TmoHars sisteminden randevu almayan çiftçi çare olarak ilçe tarım müdürlüklerinin ya da ziraat odalarının yolunu tutmuş/tutuyor. Ve aldığı randevuya hiçbir şeyden habersiz gelmiş/gelmekte..
Bugünlerde gidecek olan çiftçilerimiz için öncelikle TMO alım şartlarını ve belgelerini netleştireceğim;
1. TmoHars sisteminden alınan randevu günü mutlaka orada üretici bulunmalıdır.
2. ÇKS belgesini ilçe tarım müdürlüklerinden tam ve eksiksiz temin ederek onaylatmalı ve yanında bulundurmalıdır.
3. T. C. Ziraat Bankası'ndan "TMO Hesabı" açtırmalı ve IBAN NO ibraz etmelidir.
4. Kimlik Fotokopisinide yanında bulundurmalıdır.
5. Beyaz, reklam veya logo içermeyen 50 kg geçmeyen sıfır, ağzı dikili çuvallarda üzümü olmalıdır.
6. Çuval sayısını lütfen kaydediniz. Zira tartım ve dara hesabında gerekli olmaktadır.
7. Numune alımı rastgele bir kaç çuval seçilerek orta yerinden ayrılmaktadır. Bu nedenle paçal bile yapsanız adınıza oluşan 100 gr numuneyi belirleyecisi o rastgele seçim belirleyecektir.
8. Renklilik, nem oranı, kuru oranı, çöp miktarı…üzümün standartını belirleyen unsurlar olduğu için fazla çöp, toz,..gibi yabancı maddelerden arındırılmalıdır.
9. Teslimat sırası beklendiği, tek bir hamal olduğu bilinmeli, tartı sonrası depoya nakil sırasında yardımcı olunmalıdır.
10. Dara düşüşleri sonrası teslim makbuzu ve bilgi fişleri için imza gerekmektedir.
11. Ödeme 10 gün içinde belirlenen standart ve tartım sonrası stopaj düşüşü yansıtılarak açılan tmo hesabına yatırılmaktadır.
Fiyatlandırma;
● Standart 10 numara kuru üzüm için 13 TL
● Standart 9 numara kuru üzüm için 12,5 TL
● Standart 8 numara kuru üzüm için 12 TL
TmoHars sisteminde ne yazık ki ayrıntılı bilgi yer almadığı için Çardak TMO'dan dönen çiftçimiz olmaktadır. SODAŞ sebebiyle tarım yapılamaz hale geldiği için Çardak'ta çuval dahil esnafta bulunmamaktadır. Herhangi bir ihtiyacını çiftçi en yakın olan Kaklık'tan temin etmek durumundadır bu sebeple yedek çuvalınızı yanınızda taşıyınız.
Burada şu notu düşeceğim:
Ziraat odası çiftçi için ücretli çuval temini, ücretsiz çuval dikimi ve tartımı yapacak sistemi kurmalıdır!
Gelelim sultani çekirdeksiz üzümün önemine;
"Dünya çekirdeksiz kuru üzüm ihracatının yaklaşık % 40- 45’ini gerçekleştiren ülkemiz; dünyanın en büyük çekirdeksiz kuru üzüm üreticisi ve ihracatçısıdır." denilmekte olsada 2015 yılı değerlendirme raporunda üzüm ile ilgili şu not geçmektedir;
"Türkiye’de üzüm pazarı içe kapalı bir yapı sergilemekte ve üretimin büyük
bir kısmı yurtiçinde tüketilmektedir. Dolayısıyla üretimin dışsatıma yansıması oldukça düşük seviyelerde kalmaktadır. Bununla birlikte, bağcılık sektöründe karşılaşılan yapısal sorunlar Türkiye’nin ihracat performansını olumsuz yönde etkilemektedir. Türkiye bağcılığında görülen sorunlar genel olarak; üreticilerin eğitim seviyelerinin düşük olması, üzümün pazarlanması aşamasında üretici birliklerinin etkin rol oynamaması, üreticilerin örgütlü olmamaları, bağcılığa özgü destekleme sisteminin bulunmaması, üzüm ürünlerinin yeterli kalitede pazara arz edilememesi ve ürün çeşitliliğinin az olması şeklinde özetlenebilir. "
Bir diğer raporda ise; 2013/14 sezonu ülkede yaşanan iklimsel kriz nedeni ile düşen rekolte de dikkate alındığında üretilen 186.. bin ton üzümün %98 ihraç edilirken 2018/19 sezonunda üretilen 261 bin ton üzümün %68..ancak ihraç edildiği verilen istatistik yer almaktadır. Dalgalanmalara bakılırsa da ihracat oranı düşmektedir.
Bu duruma bakarak, Çin'in üzümde artan ihracat oranı, politik gerilimler, ülkede yaşanananlar dikkate alındığında üzümün yaş olarak değerlendirilmesi ve ihraç edilmesi önerilmektedir.
Öneri yerli yerindedir zira yıllarca TARİŞ alımlarında depolarda bekletilen kuru üzümlerin akıbeti ortadadır.
Sözüm özüne gelirsek, çiftçinin mağduriyeti ne devletin ne de kurumların yararınadır. Bizim çektiğimizi diğer çiftçiler çekmesin diye gerek muhtarımız gerekse buradan ve sosyal medya aracılığı ile paylaşıyorum. Unutulmamalıdır ki; çiftçi kazanırsa ve gelişirse ülke ekonomisi de katlanarak artar!
n.aydemir
21 Ekim 2020-Çal [email protected]
KAYNAK;
Türkiye’de Üzüm Üretimi ve İhracat Performansı, Bashmov Güçgeldi,
U. Ü. ZİRAAT FAKÜLTESİ DERGİSİ, 2017, Cilt 31, Sayı 2, 57-68
T.C. Ticaret Bakanlığı Esnaf, Sanatkarlar Ve Kooperatifçilik Genel Müdürlüğü, 2018 Kuru Üzüm Raporu
https://www.sikayetvar.com/toprak-mahsulleri-ofisi
https://vetkontrol.tarimorman.gov.tr/pendik/Sayfalar/Detay.aspx?SayfaId=36
https://bilimvegelecek.com.tr/index.php/2018/09/02/bir-parazit-davranislarimizi-yonetiyor-olabilir-mi/