Yapı denetimine ilişkin sunulan kanun teklifinde, denetçilerin müteahhitler tarafından seçilmesine olanak tanıyan düzenleme yapı denetim kuruluşları tarafından sert bir şekilde eleştirildi. Yapı Denetim Kuruluşları Birliği Derneği Denizli Şube Başkanı Adem Yokuş, Denizli Gazeteciler Cemiyeti’nde düzenlediği basın toplantısında, önerilen kanun teklifinin tarafsız uygulamayı ortadan kaldıracağını vurgulayarak ciddi kaygılarını dile getirdi.
Türkiye ve Denizli’nin yüksek risk taşıyan bir deprem bölgesinde bulunduğunu belirten Yokuş, “Söz konusu taslak, denetim sürecini köklü bir değişime zorlamaktadır. Tasarı hazırlanırken, yapı denetim kuruluşlarının görüşlerinin alınmadığını düşünüyoruz. Sahada yaşanan saldırıların yüzde 90’ı, yapı müteahhidince tespit edilen aykırılıkların düzeltilmek istenmemesinden kaynaklanıyor. Bizler, yapı müteahhitlerini ve yapı sahiplerini denetlemekle yükümlüyüz ve tarafsız bir şekilde görevimizi yapıyoruz” dedi.
“Yapı denetim personeli bir şantiye şefi değildir. Yapım aşamasındaki hatalardan sorumlu tutulması veya yan parseldeki bir yapının hasarından dolayı cezalandırılması adil değildir. Bu tür sorumluluklar teknik kişiler veya müteahhitler tarafından üstlenilmelidir. Ayrıca, bazı küçük kusurlar nedeniyle ağır cezalar öngörülmesi Anayasa’ya aykırıdır. Adli sistemde 5 yıl içerisinde sicil temizlenirken, burada 10 yıl gibi süreler uygulanması kabul edilemez.”


“TARAFSIZ DENETİM ORTADAN KALKAR”
Yeni düzenlemenin, yapı denetim kuruluşlarının müteahhitler tarafından seçilmesine olanak tanıyacağını ifade eden Yokuş, bu durumun tarafsızlığı tamamen yok edeceğini belirtti ve şu ifadeleri kullandı:- “Bu düzenleme, yapı denetim sisteminin kamu güvenliği sağlama misyonunu zedeler. Kamu yararına hizmet eden bir denetim mekanizmasının, müteahhitlerin seçimine bırakılması bağımsızlık ve şeffaflık ilkesine aykırıdır.”
- “Bakanlık, 2018 yılında elektronik dağıtımı, yapı denetim kuruluşları ile yapı müteahhitleri arasındaki ticari bağın kesilmesi gerekçesiyle uygulamaya koymuştu. Şimdi ise aynı ticari bağın tekrar oluşturulması teklifiyle karşı karşıyayız. Bu taslak, denetimsizliğin önünü açarak vatandaşın can güvenliğini tehlikeye atacaktır.”
- “Sürekli depremlerle sarsılan ülkemizde böyle bir düzenlemenin uygulanması, toplum güvenliğini açıkça hiçe saymaktadır.”
“YAPI DENETİM PERSONELİ ŞANTİYE ŞEFİ DEĞİL”
Taslaktaki cezai düzenlemelere de değinen Yokuş, yapı denetim firmalarının ve personelinin sorumluluk sınırlarının netleştirilmesi gerektiğini belirtti:“Yapı denetim personeli bir şantiye şefi değildir. Yapım aşamasındaki hatalardan sorumlu tutulması veya yan parseldeki bir yapının hasarından dolayı cezalandırılması adil değildir. Bu tür sorumluluklar teknik kişiler veya müteahhitler tarafından üstlenilmelidir. Ayrıca, bazı küçük kusurlar nedeniyle ağır cezalar öngörülmesi Anayasa’ya aykırıdır. Adli sistemde 5 yıl içerisinde sicil temizlenirken, burada 10 yıl gibi süreler uygulanması kabul edilemez.”
“SEKTÖRÜN ZAYIFLATILMASI KABUL EDİLEMEZ”
Türkiye genelinde 2.500, Denizli’de ise 33 yapı denetim firmasının faaliyet gösterdiğini hatırlatan Yokuş, yapı denetim sektörünün güvenli yapılaşma, ekonomi ve istihdama önemli katkılar sağladığını belirtti. Yokuş, “Bu sektörün zayıflatılması ekonomik ve sosyal açıdan telafisi zor sonuçlar doğuracaktır. Bu düzenlemenin müteahhitlerin lehine, vatandaşların aleyhine sonuçlar doğuracağı çok açık. Derhal bu yanlıştan dönülmelidir” diye konuştu.“YAPI DENETİMİNİN TEMELİNE BOMBA KOYULUYOR”
2019’dan beri uygulanan elektronik dağıtım sisteminin bu tasarı ile büyük ölçüde kaldırıldığını ifade eden Yokuş, “Müteahhitlerin denetçilerini seçebileceği bir sistem, pazarlık ve tavizlerin artmasına neden olacaktır. Daha 6 Şubat Kahramanmaraş depremlerinin yaraları tazeyken, denetim sisteminin temeline bomba koymak vicdana ve akla aykırıdır. Güneş ve rüzgar enerji santrallerinin denetim kapsamından çıkarılması da büyük bir hata olacaktır” dedi.Son olarak, yapı denetim firmalarının “inşaatın bekçisi” olmadığını vurgulayan Yokuş, denetim sisteminin tarafsızlığı ve kamu güvenliği için bu düzenlemenin derhal düzeltilmesi çağrısında bulundu.